Nước Tiểu Màu Nâu: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Phòng Ngừa Hiệu Quả

Tham vấn: Ông Nguyễn Thành Sử, truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y về Gan và Thận - Tiết niệu tại Dược Bình Đông

Nước tiểu màu nâu là một dấu hiệu bất thường mà cơ thể bạn có thể đang gửi đến để cảnh báo về tình trạng sức khỏe. Từ các nguyên nhân không đáng lo ngại như mất nước, chế độ ăn uống đến các bệnh lý nghiêm trọng như tổn thương gan, viêm thận hoặc nhiễm trùng hệ tiết niệu, việc nhận biết và xử lý kịp thời là vô cùng quan trọng. Được cố vấn bởi Lương y Nguyễn Thành Sử - chuyên gia gan thận tại Dược Bình Đông, bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin cụ thể về nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý hiệu quả tình trạng này.

Nước tiểu là sản phẩm bài tiết của cơ thể, chứa các chất thải được lọc từ máu qua thận. Khi cơ thể khỏe mạnh, nước tiểu thường có màu vàng nhạt hoặc vàng rơm, phản ánh trạng thái cân bằng giữa nước và các chất điện giải. Tuy nhiên, khi nước tiểu chuyển sang màu nâu, điều này cho thấy có sự thay đổi bất thường trong cơ thể.

• Đặc điểm nhận biết: Nước tiểu màu nâu có thể biểu hiện ở các mức độ khác nhau như nâu nhạt, nâu đỏ, nâu đậm hoặc gần giống màu cà phê.

• Các dấu hiệu đi kèm: Một số triệu chứng như đau lưng, cảm giác nóng rát khi tiểu, mệt mỏi hoặc nước tiểu có mùi lạ có thể đồng thời xuất hiện với nước tiểu màu nâu.

Tình trạng này có thể xuất hiện ngắn hạn hoặc kéo dài, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra. Tìm hiểu thêm về nước tiểu màu nâu tại đây: https://www.binhdong.vn/cam-nang-suc-khoe/dau-hieu-cua-nuoc-tieu-mau-nau/

Nước tiểu màu nâu thường liên quan đến các bệnh lý nghiêm trọng, đặc biệt là các vấn đề ở gan, thận và hệ tiết niệu.

• Bệnh lý liên quan đến gan và túi mật:
  Gan và túi mật đóng vai trò quan trọng trong việc xử lý và bài tiết các chất độc hại trong cơ thể. Khi chức năng gan hoặc đường dẫn mật gặp vấn đề, bilirubin - một sắc tố mật, sẽ tích tụ trong máu và bài tiết qua nước tiểu, làm nước tiểu chuyển màu nâu. Các bệnh lý thường gặp bao gồm:
  
  

• Viêm gan virus (A, B, C): Làm tổn thương tế bào gan, gây rối loạn chuyển hóa bilirubin.

• Xơ gan: Do bia rượu hoặc viêm gan mãn tính, làm gan suy yếu và mất chức năng thải độc.

• Tắc nghẽn đường mật: Do sỏi mật hoặc khối u, ngăn cản dòng chảy của mật, dẫn đến nước tiểu đậm màu.
  Triệu chứng đi kèm: Vàng da, vàng mắt, ngứa da dữ dội, chán ăn, đầy bụng, mệt mỏi kéo dài.

• Bệnh lý về thận:
  Thận chịu trách nhiệm lọc máu và bài tiết chất thải qua nước tiểu. Khi thận bị tổn thương, nước tiểu có thể chứa các chất bất thường như máu, protein, làm thay đổi màu sắc. Một số bệnh lý thường gặp:
  
  

• Viêm cầu thận: Làm hỏng chức năng lọc của thận, dẫn đến nước tiểu có màu nâu đỏ hoặc lẫn máu.

• Suy thận: Khi thận không hoạt động hiệu quả, chất độc tích tụ trong cơ thể và bài tiết qua nước tiểu.
  Triệu chứng đi kèm: Phù nề vùng mặt, tay chân, tiểu ít, đau lưng, cơ thể suy nhược.

• Bệnh lý hệ tiết niệu:
  Hệ tiết niệu bị viêm nhiễm hoặc tổn thương có thể dẫn đến máu hoặc các chất cặn lắng vào nước tiểu, làm nước tiểu đổi màu. Các bệnh lý phổ biến bao gồm:
  
  

• Nhiễm trùng đường tiết niệu: Do vi khuẩn, gây viêm bàng quang hoặc viêm niệu đạo.

• Sỏi tiết niệu: Khi sỏi di chuyển trong đường tiết niệu, có thể gây chảy máu và đổi màu nước tiểu.

• Ung thư hệ tiết niệu: Những tổn thương ác tính ở bàng quang hoặc niệu quản có thể gây nước tiểu màu nâu đỏ.
  Triệu chứng đi kèm: Tiểu buốt, đau bụng dưới, sốt cao, nước tiểu có mùi hôi.

Ngoài các bệnh lý nguy hiểm, nước tiểu màu nâu cũng có thể xuất phát từ những yếu tố sinh lý hoặc thói quen hàng ngày:

• Mất nước:
  Khi cơ thể thiếu nước, nước tiểu sẽ cô đặc hơn, dẫn đến màu sắc đậm hơn. Điều này xảy ra khi:
  
  

• Không uống đủ nước trong ngày.

• Mất nước do ra mồ hôi nhiều, sốt cao hoặc tiêu chảy kéo dài.

• Thực phẩm và đồ uống:
  Một số thực phẩm chứa sắc tố mạnh có thể làm nước tiểu đổi màu tạm thời, chẳng hạn như:
  
  

• Củ cải đỏ, đậu đen, việt quất, hoặc thực phẩm giàu chất tạo màu nhân tạo.

• Đồ uống chứa caffeine, rượu bia hoặc nước tăng lực.

• Tác dụng phụ của thuốc:
  Một số loại thuốc có thể làm nước tiểu chuyển màu nâu do tác dụng phụ hoặc thành phần hóa học, bao gồm:
  
  

• Thuốc kháng sinh nhóm rifampin.

• Thuốc chống sốt rét.

• Thuốc nhuận tràng chứa thảo dược cascara hoặc senna.

Mức độ nguy hiểm của nước tiểu màu nâu phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra:

• Không nguy hiểm:
  Nếu nước tiểu đổi màu do mất nước, chế độ ăn uống hoặc tác dụng phụ của thuốc, tình trạng này thường không đáng lo ngại và có thể cải thiện sau vài ngày khi điều chỉnh lối sống.
  
  

• Nguy hiểm:
  Nếu tình trạng kéo dài hơn 2 ngày hoặc kèm theo triệu chứng nghiêm trọng như đau lưng, mệt mỏi, sốt hoặc vàng da, bạn cần đến gặp bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
  
  

Bác sĩ sẽ thực hiện các bước sau để xác định nguyên nhân:

• Khám lâm sàng: Tìm hiểu lịch sử bệnh lý, thói quen ăn uống, sử dụng thuốc và các triệu chứng đi kèm.

• Xét nghiệm nước tiểu: Phân tích nước tiểu để tìm máu, protein, vi khuẩn hoặc các chất bất thường khác.

• Xét nghiệm máu: Đánh giá chức năng gan, thận và dấu hiệu viêm nhiễm trong cơ thể.

• Chẩn đoán hình ảnh: Siêu âm, chụp CT hoặc MRI để phát hiện tổn thương trong gan, thận hoặc hệ tiết niệu.

• Nguyên nhân sinh lý:
  
  

• Bổ sung nước đủ mỗi ngày (1,5 - 2 lít).

• Điều chỉnh chế độ ăn uống, tránh thực phẩm gây đổi màu nước tiểu.

• Ngừng sử dụng thuốc nếu nghi ngờ là nguyên nhân (theo chỉ định bác sĩ).

• Nguyên nhân bệnh lý:
  
  

• Sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc lợi tiểu hoặc các loại thuốc hỗ trợ gan, thận.

• Can thiệp ngoại khoa nếu cần, đặc biệt trong trường hợp sỏi tiết niệu, tắc mật hoặc ung thư.

Để bảo vệ sức khỏe và tránh tình trạng này, bạn nên:

• Uống đủ nước: Duy trì uống nước đều đặn suốt ngày, đặc biệt trong thời tiết nóng hoặc sau khi vận động mạnh.

• Chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, tăng cường rau xanh và trái cây.

• Khám sức khỏe định kỳ: Phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn.

• Vệ sinh cá nhân: Đảm bảo vệ sinh sạch sẽ để tránh nhiễm trùng đường tiết niệu.

Bạn nên đi khám ngay nếu gặp các dấu hiệu sau:

• Nước tiểu màu nâu kéo dài trên 48 giờ mà không rõ nguyên nhân.

• Triệu chứng kèm theo như đau lưng, sốt cao, mệt mỏi kéo dài hoặc vàng da.

• Nước tiểu có mùi hôi hoặc lẫn máu.

Nước tiểu màu nâu có thể là dấu hiệu của những thay đổi tạm thời trong cơ thể hoặc cũng có thể là cảnh báo về các bệnh lý nghiêm trọng. Việc nhận biết và xử lý kịp thời không chỉ giúp bạn cải thiện sức khỏe mà còn ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Hy vọng bài viết được cố vấn bởi Lương y Nguyễn Thành Sử đã mang lại cho bạn những thông tin hữu ích để chăm sóc sức khỏe một cách toàn diện.

• Địa chỉ: 43/9 Mễ Cốc, Phường 15, Quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh

• Showroom: 22 Đường số 10, Phường 11, Quận 6, Thành phố Hồ Chí Minh

• Hotline: 028.39.808.808

• Nhà cung cấp: 028.66.800.300

• Phòng kinh doanh: 028.66.800.100 - 028.66.800.200

• Email: [email protected]

Nền tảng Social của Dược Bình Đông

• Fanpage: https://www.facebook.com/binhdongpharma

• Instagram: https://www.instagram.com/binhdong.vn/

• Tiktok: https://www.tiktok.com/@binhdong_official

• Twitter: https://twitter.com/duocbinhdongvn

• Threads: https://www.threads.net/@binhdong.vn

• Linktree: https://linktr.ee/duocbinhdongvn

• Mypixieset: https://duocbinhdong.mypixieset.com/

• Rumble: https://rumble.com/c/c-4883726

Trang mua hàng chính hãng

• Tiki: https://tiki.vn/thuong-hieu/duoc-binh-dong.html

• Shopee: https://shopee.vn/bidophar1950

• Lazada: https://www.lazada.vn/shop/duoc-binh-dong-store

Đường đến Dược Bình Đông

Xem tại đây: https://maps.app.goo.gl/j2hp5TqJjJpJxFNL9